भारतीय जनगणना 2011 माहिती
By -
Shweta K
१३ नोव्हेंबर
भारतीय जनगणना 2011 माहिती
- एकूण 15 वी व स्वातंत्रोत्तर 7 वी जनगणना दोन टप्प्यात पार पडली.
- घरसूची आणि गृहंनिर्माण गणना --> (एप्रिल - सप्टेंबर 2010)
- लोकसंख्या गणना ---> (9th - 28th फेब्रुवारी)
- घोषवाक्य --- आपली जनगणना, आपल भविष्य (Our Census, Our Future)
- एकूण खर्च -- 22 अब्ज रुपये, प्रती माणसी फक्त 0.5 डॉलर खर्च आला जे की जागतिक सरासरी प्रती माणसी 4.6 डॉलर आहे.
- भारतात एकूण 438 स्थानिक भाषा बोलल्या जातात.
- भारताचे एकूण क्षेत्रफळ -----> 32,87,590 चौकिमी, 2.4 % क्षेत्रफळ जगाच्या एकूण क्षेत्रफळापैकी
- भारताची एकूण लोकसंख्या ------> 1,21,01,90,000 (121 कोटी)
- महाराष्ट्राची एकूण लोकसंख्या ------> 11,23,72,972(11.23 कोटी)
- जगाच्या एकूण लोकसंख्या पैकी 17.5 % लोकसंख्या भारतात राहते.
- 10 भारतीयांपैकी प्रत्येक 5 भारतीय उत्तर प्रदेश, महाराष्ट्र, पश्चिम बंगाल, आंध्रप्रदेश, मध्यप्रदेश, बिहार या सहा राज्यात राहतात.
- ग्रामीण लोकसंख्या (Rural Population) - 68.84 % (72.19 % 2001)
- शहरी लोकसंख्या (Urban Population) - 31.16 % (27.81 % 2001)
- सर्वात जास्त क्षेत्रफळ असणारे राज्य
- राजस्थान ----- > 3,42,289 चौकिमी
- मध्यप्रदेश -----> 3,08,245 चौकिमी
- महाराष्ट्र ------> 3,07,713 चौकिमी
- उत्तर प्रदेश -----> 2,40,928 चौकिमी
- सर्वात कमी क्षेत्रफळ राज्य
- गोवा -----> 3,702 चौकिमी
- सिक्कीम -----> 7,096 चौकिमी
- त्रिपुरा -----> 10,486 चौकिमी
- सर्वात जास्त क्षेत्रफळ असणारे केंद्रशासित प्रदेश
- अंदमान आणि निकोबार -----> 8,249 चौकिमी
- दिल्ली ------> 1,483 चौकिमी
- सर्वात कमी क्षेत्रफळ असणारे केंद्रशासित प्रदेश
- लक्षद्वीप बेट -----> 37 चौकिमी
- दमन आणि दिव ------> 112 चौकिमी
- चंडीगड ------> 114 चौकिमी
- सर्वात जास्त ग्रामीण भागात राहणारी लोकसंख्या असलेले राज्य
- हिमाचल प्रदेश ------> 89.96 %
- बिहार ------> 88.70 %
- महाराष्ट्र -----> 54.77 %
- सर्वात जास्त शहरी भागात राहणारी लोकसंख्या असलेले राज्य
- गोवा -----> 62.17 %
- मिझोरम -----> 51.51 %
- सर्वात जास्त ग्रामीण भागात राहणारी लोकसंख्या असलेले केंद्रशासित प्रदेश
- राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्र दिल्ली ----- > 97.50 %
- चंडीगड --------> 97.25 %
- भारत ------> 943 प्रौढ (933 - 2001 census), बाल लिंग गुणोत्तर --> 919 (927 - 2001 census)
- सर्वात जास्त लिंगगुणोत्तर असलेले राज्य
- केरळ -----> 1084
- तामिळनाडू -----> 995
- महाराष्ट्र ------> 925( 922 - 2001 census)
- सर्वात जास्त लिंगगुणोत्तरामध्ये वाढ झालेले राज्य
- मिझोरम ---> +37 ---- 975 (2011)-938 (2001)
- आसाम -----> +22 ---- 954(2011) - 932(2001)
- नागलंड -----> +22 ---- 931(2011) - 909(2001)
- सर्वात कमी लिंग गुणोत्तर असलेले राज्य
- हरयाणा ----> 877 (861 -- 2001 census)
- जम्मू आणि काश्मीर ---> 883 (874 - 2001 census)
- सिक्कीम ---> 889 (875 - 2001 census)
- सर्वात जास्त लिंग गुणोत्तर असलेले केंद्र शासित प्रदेश
- पुडुचेरी ----> 1038 (1001 -- 2001 census)
- सर्वात कमी लिंग गुणोत्तर असलेले केंद्र शासित प्रदेश
- दमन आणि दिव ----> 618 (719 -- 2001 census)
- लिंगगुणोत्तरामध्ये घट झालेले राज्य
- जम्मू आणि काश्मीर ----> -17 ------- 883(2011) - 900(2001)
- बिहार -----> -5 ------ 916(2011) - 921(2001)
- भारत ---> घनता --- 382 चौकिमी (324 चौकिमी 2001 census)
- भारत जगातील जास्त घनता असणाऱ्या देशात 31 व्या स्थानी आहे.
- सर्वात जास्त घनता असणारे राज्य
- बिहार -----> 1102 /sq.km
- पश्चिम बंगाल -----> 1029 /sq.km
- केरळ ------> 859 /sq.km
- उत्तर प्रदेश ------> 825 /sq.km
- महाराष्ट्र ------> 365 /sq.km
- सर्वात कमी घनता असणारे राज्य
- अरुणाचल प्रदेश -------> 17 /sq.km
- मिझोरम -------> 52 sq.km
- जम्मू आणि काश्मिर ------> 50 /sq.km
- सिक्कीम -----> 86 /sq.km
- नागलॅड -----> 119 /sq.km
- सर्वात जास्त घनता असणारे केंद्रशासित प्रदेश
- दिल्ली ------> 11,297/sq.km
- चंडीगड ------> 9,252/sq.km
- पुडुचेरी -----> 2,598/sq.km
- दमन आणि दीव ------> 2,169/sq.km
- सर्वात कमी घनता असणारे केंद्रशासित प्रदेश
- अंदमान आणि निकोबार -----> 46
- दादरा आणि नगर हवेली -----> 698
- सर्वात जास्त लोकसंख्या असणारे राज्य
- उत्तर प्रदेश -----> 16.49 %
- महाराष्ट्र ------> 9.28 %
- बिहार ------> 8.58 %
- पश्चिम बंगाल ------> 7.55 %
- तामिळनाडू -------> 5.96 %
- सर्वात कमी लोकसंख्या असणारे राज्य
- सिक्कीम ------> 0.05 %
- मिझोरम ------> 0.09
- अरुणाचल प्रदेश ------> 0.11 %
- गोवा ------> 0.121 %
- नागलंड ------> 0.22 %
- भारतातील प्रौढ साक्षरतेचे प्रमाण 74.03 % असून पुरुष साक्षरता प्रमाण 82.14 % तर महिला साक्षरता प्रमाण 65.46 % आहे.
- सर्वात जास्त पुरुष साक्षरता प्रमाण केरळ -- 96.02 % राज्यात तर लक्षद्वीप --- 96.11 %
- सर्वात जास्त महिला साक्षरता प्रमाण केरळ --- 91.98 % राज्यात तर लक्षद्वीप --- 88.25 %
- सर्वात कमी पुरुष साक्षरता प्रमाण बिहार ---- 73.89 % राज्यात तर दादर आणि नगर हवेली -- 86.46 %
- सर्वात कमी महिला साक्षरता प्रमाण राजस्थान ----- 52.66 % राज्यात तर दादर आणि नगर हवेली -- 65.93 %
- सर्वात जास्त साक्षरता दर असलेले राज्य
- केरळ -----> 93.31 % पुरुष ---- 96.02 % महिला ---- 91.98 %
- मिझोरम -----> 91.58 % पुरुष ---- 93.72 % महिला ---- 89.40 %
- त्रिपुरा -------> 87.75 % पुरुष ----92.18 % महिला ----- 83.15 %
- महाराष्ट्र ------> 82.91 % पुरुष --- 89.82 % महिला ---- 75.48 %
- सर्वात कमी साक्षरता असणारे राज्य
- बिहार -----> 63.82 % पुरुष ---- 73.89 % महिला ----- 53.33 %
- अरुणाचल प्रदेश ------> 66.95 % पुरुष ----- 73.69 % महिला ---- 59.57 %
- राजस्थान -----> 67.06 % पुरुष ---- 80.51 % महिला ----- 75.48 %
- सर्वात जास्त साक्षरता असणारे केंद्रशासित प्रदेश
- लक्षद्वीप ----> 92.28 % पुरुष ---- 96.11 % महिला ---- 88.25 %
- पुडुचेरी -----> 86.55 % पुरुष ----- 92.12 % महिला ----- 81.22 %
- सर्वात कमी साक्षरता असणारे केंद्रशासित प्रदेश
- दादर आणि नगर हवेली -----> 77.65 % पुरुष ----- 84.46 % महिला ----- 65.93 %
- अंदमान आणि निकोबार बेट ------> 86.27 % पुरुष ----- 90.11 % महिला ----- 81.84 %
- महिला साक्षरता वाढीचे प्रमाण - 11.8 %
- पुरुष साक्षरता वाढीचे प्रमाण - 6.9 %
- जागतिक प्रौढ साक्षरता प्रमाण(वय 15 पेक्षा अधिक) - 84 % (2010)
- जागतिक युवक साक्षरता प्रमाण (वय 15 ते 24 ) - 89.6 % (2010)
- भारतीय युवक साक्षरतेचे प्रमाण (वय 15 ते 24) - 81.1 % (2011)